YAZAR KÖŞESİ

08 Haziran 2010
Haldun VAHABOĞLU

SÜRKONTR

Sürkontr' un kullanıldığı başlıca üç ana yer vardır:
1) Puan ağırlığının olduğu durumda bunu belirtmek ve/veya rakibi cezalandırmak için kullanılır.
2) Rakibin ceza kontru attığı durumda S.O.S. amaçlı, yani en az zararlı çıkabilecek bir kontrata ulaşmak için kullanılır.
3) Diğer durumlarda özel anlamlar belirtmek için kullanılır.

I-RAKİBİ CEZALANDIRMAK

Puan ağırlığının olması ortaklığın toplam onör puanının en az 22+ HCP olduğunu ifade eder.
    AÇANIN CEZA SÜRKONTRU
Ortağın cevabı üzerine atılan kontra karşı açanın sürkontr atmasını ifade eder. Burada ortağın 6+ HCP ile cevap verdiğini kabul edersek açanın dengesiz eli varsa 15+ HCP, dengeli eli varsa 18+ HCP olduğunu gösterir. Sonraki gelişmelerde rakibin rengine atılan kontrlar cezadır.

1♦-Pas-1♠-Kontr
Sürkontr		 ♠x ♥KJxx ♦AQxxx ♣KQx (dengesiz el, 15 HCP)
   
1♦-Pas-1♥-Kontr
Sürkontr		 ♠Kxx ♥AJx ♦AKxx ♣Kxx (dengeli el, 18 HCP)

    CEVAPÇININ CEZA SÜRKONTRU
En sık karşılaşılan durum ortak 1 seviyesinde oyun açtığında rakibin apel kontru atması sonrası gelişmelerdir (1x-Kontr-Sürkontr).
Burada sürkontr ile 9+ HCP olduğu, genellikle ortağın rengine kuvvetli fit olmadığı, diğer renklerden en az birine çoğunlukla ikisine hazır olduğu ve yüksek dağılım olmadığı anlatılır. Bunları irdelersek:

  • Standart olarak 9+ HCP gösterir. Ancak günümüzde oyun açışları 10-11 HCP ye kadar indiği için bazı ortaklıklar sürkontr için 10+ HCP şartı arayabilirler.
  • Ortağın rengine "kuvvetli fit" olması, renk majörse 4+ kart, renk minörse 5+ kart fit olduğunu ifade eder. Bu tarife uyan şekilde fit varsa rakiplerde de fit olma olasılığı artar ve hem de defansta el alma gücünüz azalır. Bu tür fitleri vermek için Jordan 2NT, Flip Flop veya Bergen Raise gibi konvansiyonlar oynanmaktadır. Majörde 3' lü fit, minörde 4' lü fit ve 10-12 HCP olan davet elleri tarif etmek için önce "sürkontr" atıp sonra ortağın rengini desteklemek şeklinde oynanabilir.
  • Ortağın rengine fit olmadığı durumlarda ya tek renkli eliniz vardır, ya da birden çok renge hazır eliniz vardır. Tek renkli eller ile genellikle sürkontr atmak yerine konuşmak uygun olur. Standart olarak rakibin apel kontru üzerine 1 seviyesinde renk okumak forsing olmasına rağmen 2 veya 3 seviyesinde renk okumak non-forsingtir. Bu nedenle puan olan ve 2 seviyesinde konuşulacak tek renkli ellerle önce sürkontr atıp sonra rengi okumak gerekmektedir. Yüksek dağılım olmayan, ancak 4333, 4432, 5431 gibi dağılımı olan birden çok renge hazır ellerle deklereye önce sürkontr atarak başlamak gerekir. Burada rakibin kaçtığı renge ceza kontru atmak hedeflenir. Gelişmelerde rakibin okuduğu renk 4+ kart ise "kontr" atılır, değilse normal açış olan ellerle "forsing pas" geçilir. Önemli olan nokta ortak ceza kontru atsa bile tutmayacak eliniz varsa (eliniz normal açış altında ise veya yüksek dağılımlı el varsa veya çok uzun tek renkli el varsa) hemen konuşmanız gerekir. Ortak ceza kontru atamıyor ve deklere 4üncü pozisyonda size kadar geliyorsa o renkte 3+ kart ile kontr atılır, yoksa en az 1 tur forsing pozisyonunda olduğunuz için başka bir deklere verilmelidir ki 9-12- HCP ile minimum konuşulur, 12+ HCP ile sıçrayarak veya cue-bid yaparak forsing bir konuşma yapılır. Sürkontr sonrası pas/kontr dekleresi için son zamanlarda "inverted double" oynanmaktadır. Kontr atanda o renk 2/3 adet olmalı, pas geçende 1/4 adet olmalıdır.

    1♦-Kontr-Sürkontr-1♥
    Kontr    		 ♠Kxx ♥KJxx ♦AQxx ♣xx (açanın ceza kontru)
       
    1♦-Kontr-Sürkontr-1♥
    2    ♦    		 ♠Kx ♥Jx ♦AQJxxxx ♣xx (açanın kontru tutmayacağı el)
       
    1♦-Kontr-Sürkontr-2♣
     Pas-Pas-Kontr    		 ♠Qxx ♥KQxx ♦xxx ♣Kxx (sürkontr atanın 4üncüden kontru)
       
    1♦-Kontr-Sürkontr-2♣
     Pas-Pas-2    ♦    		 ♠Qxx ♥KQxx ♦xxxx ♣Kx (sürkontr atanın kontr atamayan minimum eli)
       
    1♦-Kontr-Sürkontr-2♣
     Pas-Pas-3♣    		 ♠AQx ♥KQxx ♦Kxx ♣xxx (cue-bid, sürkontr atanın zon oynayacak eli)
       
    1♦-Kontr-Sürkontr-2♣
    Pas    		 ♠AQx ♥xx ♦Kxxx ♣KQxx ("inverted double", 1/4 adet ile pas)
       
    1♦-Kontr-Sürkontr-2♣
     Pas-Pas-Kontr    		 ♠AQxx ♥Kxxx ♦Kxx ♣xx ("inverted double", 2/3 adet ile kontr)
     
  • Yüksek dağılımlı ellerden 6+/5+ kart olan 2 renkli eller veya 7+ kart olan tek renkli eller ifade edilmektedir. Sürkontr ile başlandığında 2 renkli elleri anlatmak zorlaşmaktadır. Ayrıca çoğu kez rakibin diğer renkte fiti olmaktadır, ortağınız kontr atsa bile defansta kalmak çoğu kez kârlı olmamaktadır. Bu nedenlerle böyle ellerle sürkontr ile başlamak yerine natürel konuşmak en iyisidir.

    Ortağın 2/3 seviyesinde oyun açtığı durumda rakibin apel kontru atması sonrasında da aynı gelişmeler teorik olarak mümkündür. Ancak bu halde ortağın zayıf açışı olması nedeniyle sürkontr atabilmek için daha fazla puan ve uygun dağılım gereklidir.

    II-S.O.S.

    Rakibin ceza kontru attığı veya apel kontrunu cezaya çevirdiği durumda atılan sürkontrlar S.O.S. amaçlıdır ve başka bir kontratı oynama isteğini gösterir.
        AÇANIN S.O.S. SÜRKONTRU
    Açanın diğer 2 renge toleransı vardır.

    1♦-Kontr-Pas-Pas
    Sürkontr    		 ♠Kxx ♥KJx ♦AQxx ♣xxx (ceza kontruna çevrildi, daha iyi bir renk bulalım)

        CEVAPÇININ S.O.S. SÜRKONTRU
    Cevapçının diğer 2/3 renge toleransı vardır. 4432, 4441, 5431, 5422, 5521, 5530 gibi dağılımları içerir.
    1♦-Pas-Pas-Kontr
    Pas-Pas-Sürkontr    		 ♠Jxxx ♥Jxxx ♦x ♣Jxxx (diğer renkler bundan daha iyidir)
       
    1NT-Pas-Pas-Kontr
    Pas-Pas-Sürkontr    		 ♠Jxxx ♥Jxxxx ♦xx ♣xx (2 renkten birini oynayabiliriz)

    III-DİĞER

    Genellikle kontrun kullanıldığı yerlerde ve amaçlarda, rakip kontr attığında kullanılır. Çoğunlukla aşağıda belirtilen durumları ifade eder:

  • Kontr atılan renkte kontrol gösterir.
    1♦-Pas-1♠-Pas
    4♣-Kontr-Sürkontr    		 ♠KJ10xx ♥Qxx ♦xx ♣Axx (♣ kontrolü)
       
    1♦-Pas-1♥-Pas
    2♣-Pas-2    ♠-Kontr
    Sürkontr    		 ♠Axx ♥x ♦AKxxx ♣Kxxx (♠ kontrolü, NT oynanacaksa diğer taraftan oynanmalıdır)
  • As/Keycard veya rua sorusuna kontr geldiğinde as/kc veya rua sayısını gösterir. Genellikle R0P1/REPO şeklinde kullanılır.
    1♦-Pas-1♠-Pas
    4NT-Kontr-Sürkontr    		 ♠QJxxx ♥xx ♦Qxx ♣Kxx (keycard yok, R0P1)
       
    1♦-Pas-1♠-Pas
    4NT-Pas-5♣-Pas
    5NT-Kontr-Sürkontr    		 ♠Kxxxx ♥KJx ♦xx ♣Kxx (1 keycard ve çift sayıda rua var, REPO)
  • "Support" amaçlıdır. Ortağın rengine 3' lü fit olduğunu gösterir.
    1♦-Pas-1♠-Kontr
    Sürkontr    		 ♠Jxx ♥Kxx ♦AQxxx ♣Kx (3 kart ♠ fiti var)
       
    1♣-1♦-1♥-Kontr
    Sürkontr    		 ♠Kxxx ♥AJx ♦xx ♣KQxx (3 kart ♥ fiti var)
  • Kuvvetli 2♣ açışına kontr geldiğinde "second negative" yapacak zayıf eli gösterir.
    2♣-Kontr-Sürkontr ♠xxx ♥Jxx ♦xxxxx ♣Jx ("second negative" yapacak el)